Skip to main content

The bricks that built houses

I woke up today morning smelling the sickly sweet fragrance of Champa. Perhaps it was but a dream. I sprang up as quickly as I could and walked through the house to see where the illusionary fragrance of flowers was drawing me. The house was dark and the faint light that crept from the curtained windows made me sit in the dark for nothing. I sat down on the floor in a yogic pose, drew in deep breaths of air and sat still, waiting for some feeling to flood me over. All I felt at that moment was a sombre sigh at the darkness that engulfed me. I drew the curtains and peered out at the morning glow. It left me with an awakened sense of belonging. I thought of the rising sun and my heart was awash with joy for some unknown reason. I slowly opened the windows and the gust of cold wind gave me a rare pleasure. While growing up there had been umpteen times when I stood by these windows and looked outside at the sky and the Jamun tree with its fruits squashed and spread underneath its huge leafy enclave. I remembered the puddles I danced into during the first rains of monsoons while coming back from school. Kids used to run throughout the open space next to the apartment and I would see them laughing, running after each other from my second storey window. The chipped brick facade of the compound wall became a canvas for kids to scribble letters, their names, drawings of sun with yellow chalk and the moon with blue, not white. This was one mystery I never could figure out. Every time I saw brick mounds on the road, an image of my dream brick house of books would flood my mind.

I loved taking in the damp smell of mud and bricks during monsoons. Me and my friends would sit on the ledge of the compound wall and talk while sipping Frooty and eating spicy snacks. It never occurred to me or them about the nothingness of it all. The moments came and passed, we seldom spoke of our conversations again. My earliest memory of staring into eternity was while being on the terrace with my eyes fixed on the yellow-white blooms of Champa and Anant. As these memories resurface they also bring that childhood trust for everything that seemed permanent. I remember crying when a herd of cows ate my newly bloomed Marigolds planted in our house garden one afternoon when I was at school. My mother consoled me for a long time. It was only after my Dad came home at night and assured me to replant them in another corner of the garden within my eyesight that I grew quiet. The next blooms near the brick house built for storing the garden supplies made me jump with joy. I clearly remember the excited loud shrieks I gave upon seeing the colourful orange and yellow bunch amidst other bushes.

Years later during a practical shelter building group work in Architecture school, had me stacking bricks upon bricks and creating a bridge made out of thick recycled paper rolls on one of the muddy surfaces of the college garden. The aroma of damp mud, bricks and nearby flowering beds made a permanent memory in my heart. A summer day also acquainted me with anthills and burrows discovered quite accidentally while searching for a quiet reading corner. These houses of bricks and leaves and mud with their haphazard patches and coats of paint get me excited with the intensity today as they did back then. There have been such poetic descriptions by authors describing their memories of first homes and brick lanes where they played and walked through in their childhood. Reading these always made me nostalgic for the ones I grew up in and with, always reminding me of the people and their warmth in those times. My grandmother and her friends often circled around and sat on the open ground in the front yard of their houses to chitchat on warm afternoons. My Grandpa built a brick platform right inside their house garden to sit on during evenings. It was surrounded by Bougainvillea vines and Magnolias that looked splendid with their colourful array of pink, yellow, white and orange spread. My grandparents' friends that visited their house always exclaimed that it was the bricks that built houses but the warmth of the dwellers inside that created homes. I took in these words and imprinted them on my mind and carried them in my heart to relive them now, again, after all these years. 

Comments

Popular posts from this blog

या जन्मावर, या जगण्यावर...शतदा प्रेम करावे?

पुस्तकांच्या आणि निसर्गाच्या साथीत जेवढा वेळ छान जातो आणि सार्थकी लागल्यासारखा वाटतो तितका खचितच कुठेतरी अन्यत्र वाटतो. नवीन वर्षात केलेल्या संकल्पांपैकी एक म्हणजे वाचलेल्या प्रत्येक पुस्तकावर स्वतःचं विवेचन लिहिणं. सुरुवात तर झाली आहे. साहित्य संमेलनाच्या निमित्ताने आणि वर्ष अखेरीच्या पार्श्वभूमीवर मुंबईतल्या बऱ्याच बुक स्टोर्सनी भर भक्कम डिसकाउंट जाहीर केला होता. मी देखील नाही नाही म्हणता लोभाला भुलून पार ATM मध्ये जाऊन पैसे काढून पुस्तकं खरेदी केलीत वर्षाच्या शेवटच्या दिवशी. टिव्ही वरच्या असंख्य कार्यक्रमांवर नजर फिरवल्यास असं चित्र दिसतं कि समाजाच्या नैतिक मूल्यांशी कार्यक्रम बनवणाऱ्यांच काहीच घेणं-देणं दिसत नाही. माणसांची पतच एवढी रसातळाला गेली आहे कि कपोलकल्पित आणि वास्तव जग यांची चांगलीच सरमिसळ आपण करून ठेवली आहे आणि त्यातून बाहेर पडण्याचे आपले काहीच मनसुबे वाटत नाही. आज सकाळी विचार करता करता माझ्या असं लक्षात आलं कि आपण किती उगाच खलबतं करतो, आपला दुरान्वये संबंध नसलेल्या गोष्टींबद्दल. काल रात्री जेवताना मी कुमार केतकरांचं "बदलते विश्व" हे साधारण दहा वर्षांपूर्व

गौरी देशपांडे आणि मी

आज २७ फेब्रुवारी. कविवर्य कुसुमाग्रज यांचा जन्मदिवस आणि मराठी भाषा दिवस. त्यानिमित्त मला आवडणाऱ्या एका मराठी लेखिकेच्या पुस्तकाचं विवेचन इथे करते. गौरी देशपांडे- मराठी वाचणाऱ्या साऱ्याच वाचकांना हे नाव जितकं परिचित आहे तितकच फार जवळचं देखील आहे. मी सर्वप्रथम गौरी देशपांडे यांची एक कथा शाळेत असताना अभ्यासली होती- कलिंगड. आणि कित्येक दिवस मी त्या कथेच्या पुढे अजून काही असेल का म्हणून उत्सुक आणि अस्वस्थ होते. दहावीत असताना वाचली होती म्हणून त्यांचं सर्व लिखाण वाचून काढायचं हे ठरवलं. पुढची चार- पाच वर्ष त्यांचं असं काही वाचनात आलं नाही. नंतर 'आर्किटेक्चर' शिकताना कॉलेजच्या ग्रंथालयात मराठी पुस्तकांचं कपाट दिसलं. आणि पाहिलं पुस्तक जे मी घेतलं नी वाचलं ते गौरी देशपांडेंचं 'मुंबई-तळेगाव-ग्रीस' असा प्रवास करणारी 'मुक्काम' हि दीर्घ कथा/कादंबरी. त्याचं दुसरं पुस्तक वाचलं ते म्हणजे 'आहे हे असे आहे', आणि त्यात मला परत एकदा सापडली ती 'कलिंगड' हि कथा. मी चार-पाच वेळा ते पुस्तक वाचून काढलं परीक्षा सुरु होण्याच्या काही दिवस आधी, एप्रिल मधेच आणि त्या कलिंगडाची

वेंधळेपणा

काही लोकांना वेंधळेपणा करण्याची एवढी सवय जडली असते कि कितीही त्यांनी काळजीने काम करण्याचा प्रयत्नापुर्वक निश्चय केला तरीही तो कधी तडीस जात नाही. मला माहित असलेल्या काही वेंधळ्या माणसांबद्दल सांगायचं झालं तर त्याचं प्रत्येक काम किंवा कृती हि इतरांसाठी तापदायकच ठरते बहुतेक वेळा. म्हणजे विद्यार्थ्यांच्या बाबतीत म्हणायचं झालं तर त्यांना परीक्षेत अभ्यास आठवेल का याचं टेन्शन असतं पण तरीही त्यातल्यात्यात त्यांच्या वेंधळेपणात कुठेही कसूर रहात नाही. अगदी परीक्षेची सामग्री नीट घेण्यापासून ते ओळखपत्र, परीक्षेत व्यवस्थित पेपर लिहिण्यापर्यंत सगळ्या गोष्टींमध्ये यांचा धांदरटपणा दिसून येतो. अशा लोकांच्या बेजबाबदार वागण्याची किंमत त्यांच्या परीजनांना भोगावी लागते याचं त्यांना सोयरसुतक देखील नाही. शेवटी काय तर माणूस स्वतःच्या स्वार्थाचाच विचार करतो. मला तर अतिशय राग आहे अशा लोकांच्या आप्पल्पोटेपणाची. त्यांच्या जगाचे ते राजे, सगळं भूमंडल फक्त यांच्या अवतीभवतीच फिरत असल्याचा यांचा फाजील गोड गैरसमज. आपल्यामुळे समोरच्याला केवढा मानसिक त्रास सोसावा लागत असेल याचा थांगपत्तासुद्धा अशा लोकांना नसतो मु