Skip to main content

A Tree Grows in Brooklyn

Some books never leave us. They remain fixed in our minds and psyche. One such that remains in mine is A Tree grows in Brooklyn by Betty Smith. The title of this novel refers to a tree that grows persistently up through the concrete and harsh conditions of a poor tenement neighbourhood in early 1900's Brooklyn. It also symbolises Francie Nolan's struggle through her life. When I first read it in 2010, I was going through a very important academic submission- an Architecture thesis. As I read through the pages, I looked at Francie as myself. I grew up with her along the pages. She lived in me. I remember sobbing, and crying while reading her plight but she also gave me tremendous courage and filled me with an undying fighter spirit. The book was written in 1943 and describes a turn of the century story of the Nolans from 1900-1919. I recall reading and visualising Francie sitting in the Fire Escape harbouring dreams of an education and better life for her family and herself. I did that too. It seemed so dreamy then. Sitting by a tree, looking down on children playing on concrete slabs and staring at the distant sky, perhaps searching for a better future. As Francie imagined all this, I did too. 


It's rarely that we come across works of literature that reflect our thoughts, dreams and visions. Five years after first reading about Francie and her journey, I am re-reading portions from the book and now that a friend said he noticed a resemblance in Francie and me, I see myself differently. I always considered her as a fierce individual and myself too. I have fought my way wherever I had to. And the struggles have strengthened me instead of breaking my nerves, as I feared back then. This life is not one that I imagined to be a decade ago or five years ago. But then, our dreams keep changing, we change too in a major way. We are no longer the same people who set out foot on the journey we all take in the course of growing up. Good things happen, though fewer, bad things crop up every nook and corner but the sunshine that mellows us after a rough patch is worth all the trouble. WE really can hope to be just a notch better than we give ourselves credit for. Uncalled situations, people, our own existence- these are the only constant things to happen with everyone. He, who is happy always, or claims to be, only knows the misery behind it all. Happiness exists not as a permanent switch in our lives but rather a swish- temporary, mostly just a flicker to lighten up the dark corners of our spirited minds hallowed by the grimness of daily weariness. 



TO all who are struggling to find a place in the world, wherever it might be, Francie will serve as a fierce inspiration. She was a dreamer, an idealist, somebody who prayed, "Dear God, let me be something every minute of every hour of my life. Let me be gay; let me be sad. Let me be cold; let me be warm. Let me be hungry...have too much to eat. Let me be ragged or well-dressed. Let me be sincere- be deceitful. Let me be truthful; let me be a liar. Let me be honorable and let me sin. Only let me be something every blessed minute. And when I sleep, let me dream all the time so that not one little piece of living is ever lost." And yet she brings a childlike innocence and enthusiasm in me. I perk up at her memory. I see myself sitting on that fire exit, reading passages from my favourite books, leaning on to the window sill, taking in the red of the Gulmohar petals, unfazed by the grey concrete around me, taking a mental leap towards the vast blue sky. Yes, for me, the clouds take me wherever I wish to be. I fly higher, sprightly running through the gorges, and also frozen in time on a road with yellowed leaves where everything is speeding but for me. 



“There's a tree that grows in Brooklyn. Some people call it the Tree of Heaven. No matter where its seed falls, it makes a tree which struggles to reach the sky. It grows in boarded-up lots and out of neglected rubbish heaps. It grows up out of cellar gratings. It is the only tree that grows out of cement. It grows lushly . . . survives without sun, water, and seemingly without earth. It would be considered beautiful except that there are too many of it.” 


Comments

Popular posts from this blog

या जन्मावर, या जगण्यावर...शतदा प्रेम करावे?

पुस्तकांच्या आणि निसर्गाच्या साथीत जेवढा वेळ छान जातो आणि सार्थकी लागल्यासारखा वाटतो तितका खचितच कुठेतरी अन्यत्र वाटतो. नवीन वर्षात केलेल्या संकल्पांपैकी एक म्हणजे वाचलेल्या प्रत्येक पुस्तकावर स्वतःचं विवेचन लिहिणं. सुरुवात तर झाली आहे. साहित्य संमेलनाच्या निमित्ताने आणि वर्ष अखेरीच्या पार्श्वभूमीवर मुंबईतल्या बऱ्याच बुक स्टोर्सनी भर भक्कम डिसकाउंट जाहीर केला होता. मी देखील नाही नाही म्हणता लोभाला भुलून पार ATM मध्ये जाऊन पैसे काढून पुस्तकं खरेदी केलीत वर्षाच्या शेवटच्या दिवशी. टिव्ही वरच्या असंख्य कार्यक्रमांवर नजर फिरवल्यास असं चित्र दिसतं कि समाजाच्या नैतिक मूल्यांशी कार्यक्रम बनवणाऱ्यांच काहीच घेणं-देणं दिसत नाही. माणसांची पतच एवढी रसातळाला गेली आहे कि कपोलकल्पित आणि वास्तव जग यांची चांगलीच सरमिसळ आपण करून ठेवली आहे आणि त्यातून बाहेर पडण्याचे आपले काहीच मनसुबे वाटत नाही. आज सकाळी विचार करता करता माझ्या असं लक्षात आलं कि आपण किती उगाच खलबतं करतो, आपला दुरान्वये संबंध नसलेल्या गोष्टींबद्दल. काल रात्री जेवताना मी कुमार केतकरांचं "बदलते विश्व" हे साधारण दहा वर्षांपूर्व...

गौरी देशपांडे आणि मी

आज २७ फेब्रुवारी. कविवर्य कुसुमाग्रज यांचा जन्मदिवस आणि मराठी भाषा दिवस. त्यानिमित्त मला आवडणाऱ्या एका मराठी लेखिकेच्या पुस्तकाचं विवेचन इथे करते. गौरी देशपांडे- मराठी वाचणाऱ्या साऱ्याच वाचकांना हे नाव जितकं परिचित आहे तितकच फार जवळचं देखील आहे. मी सर्वप्रथम गौरी देशपांडे यांची एक कथा शाळेत असताना अभ्यासली होती- कलिंगड. आणि कित्येक दिवस मी त्या कथेच्या पुढे अजून काही असेल का म्हणून उत्सुक आणि अस्वस्थ होते. दहावीत असताना वाचली होती म्हणून त्यांचं सर्व लिखाण वाचून काढायचं हे ठरवलं. पुढची चार- पाच वर्ष त्यांचं असं काही वाचनात आलं नाही. नंतर 'आर्किटेक्चर' शिकताना कॉलेजच्या ग्रंथालयात मराठी पुस्तकांचं कपाट दिसलं. आणि पाहिलं पुस्तक जे मी घेतलं नी वाचलं ते गौरी देशपांडेंचं 'मुंबई-तळेगाव-ग्रीस' असा प्रवास करणारी 'मुक्काम' हि दीर्घ कथा/कादंबरी. त्याचं दुसरं पुस्तक वाचलं ते म्हणजे 'आहे हे असे आहे', आणि त्यात मला परत एकदा सापडली ती 'कलिंगड' हि कथा. मी चार-पाच वेळा ते पुस्तक वाचून काढलं परीक्षा सुरु होण्याच्या काही दिवस आधी, एप्रिल मधेच आणि त्या कलिंगड...

वेंधळेपणा

काही लोकांना वेंधळेपणा करण्याची एवढी सवय जडली असते कि कितीही त्यांनी काळजीने काम करण्याचा प्रयत्नापुर्वक निश्चय केला तरीही तो कधी तडीस जात नाही. मला माहित असलेल्या काही वेंधळ्या माणसांबद्दल सांगायचं झालं तर त्याचं प्रत्येक काम किंवा कृती हि इतरांसाठी तापदायकच ठरते बहुतेक वेळा. म्हणजे विद्यार्थ्यांच्या बाबतीत म्हणायचं झालं तर त्यांना परीक्षेत अभ्यास आठवेल का याचं टेन्शन असतं पण तरीही त्यातल्यात्यात त्यांच्या वेंधळेपणात कुठेही कसूर रहात नाही. अगदी परीक्षेची सामग्री नीट घेण्यापासून ते ओळखपत्र, परीक्षेत व्यवस्थित पेपर लिहिण्यापर्यंत सगळ्या गोष्टींमध्ये यांचा धांदरटपणा दिसून येतो. अशा लोकांच्या बेजबाबदार वागण्याची किंमत त्यांच्या परीजनांना भोगावी लागते याचं त्यांना सोयरसुतक देखील नाही. शेवटी काय तर माणूस स्वतःच्या स्वार्थाचाच विचार करतो. मला तर अतिशय राग आहे अशा लोकांच्या आप्पल्पोटेपणाची. त्यांच्या जगाचे ते राजे, सगळं भूमंडल फक्त यांच्या अवतीभवतीच फिरत असल्याचा यांचा फाजील गोड गैरसमज. आपल्यामुळे समोरच्याला केवढा मानसिक त्रास सोसावा लागत असेल याचा थांगपत्तासुद्धा अशा लोकांना नसतो मु...